De belastinghervorming van Koksijde is een transfer van wie werkt naar wie onroerend kapitaal bezit

Jo Devriendt, 7 december 2025, Koksijde
Onderstaande tekst is geschreven in eigen naam.

Het gemeentebestuur van Koksijde staat op het punt om een nieuw belastingsysteem in te voeren. Concreet wordt voor de gezinnen en de bedrijven de gemeentebelasting afgeschaft, dalen de gemeentelijke opcentiemen (op de onroerende voorheffing) met ongeveer 10% en stijgt de aanvullende personenbelasting (APB) van 0% naar 5%.

Verderop in dit artikel staan concrete simulaties voor de geplande belastinghervorming voor 7 verschillende types gezinnen. Deze geven een duidelijk beeld: het wordt een transfer van wie werkt naar wie onroerend kapitaal bezit. Dit geldt in het bijzonder voor koppels tweeverdieners, waar onderstaande simulatie tot niet minder dan 1252 euro extra jaarlijkse belastingen leidt.

Deze transfer is bizar, want als er iets is waar alle politieke partijen in dit land het eens over zijn, dan is het dat werken meer moet lonen. Het centrale argument van het gemeentebestuur is dat het genoodzaakt zal worden door de Raad van State. Omdat gedomicilieerde eersteverblijvers geen APB betalen, maar niet-gedomicilieerde tweedeverblijvers wel een tweedeverblijfstaks, worden deze laatsten fiscaal gediscrimineerd. Er móét dus wel een APB ingevoerd worden, anders riskeren we dat de Raad van State de gemeente verplicht om de tweedeverblijfstaks terug te betalen, met alle gevolgen vandien.

Maar in de rechtszaken die tegen de tweedeverblijfstaks gevoerd worden, heeft geen enkele rechter een minimum van 5% APB opgelegd. We zouden ook voor 3% APB kunnen gaan en de opcentiemen laten zoals ze zijn.

3% is al een stevige verhoging van de APB, waarbij sommige gezinnen méér APB zullen betalen dan de maximale tweedeverblijfstaks. Nota bene, de tweedeverblijfstaks geldt voor iedereen met een tweede verblijf in Koksijde, inclusief gedomicilieerde eersteverblijvers. Ze wordt dus niet enkel door tweedeverblijvers betaald. Maar goed, het centraal punt is dat met 3% APB het discriminatie-argument van tafel is en de tweedeverblijfstaks kan blijven bestaan.

Daarnaast stelt het gemeentebestuur zelf:

We hebben geen extra inkomsten nodig […] voor onze begroting moeten we dit niet doen.

Beste gemeentebestuur, laat ons nuchter nadenken: als de gemeente het geld niet nodig heeft, pak het dan ook niet af van de werkende Koksijdenaar. Laat ons voor 3% APB gaan.

Belastingssimulaties

Dit zijn de belastingen die in het huidig reglement (0%), het hervormd reglement (5%) en het voorstel in dit artikel (3%) betaald worden door 7 mogelijke gezinssituaties:

Gezinssituatie	HUIDIG 0%	HERVORMD 5%	VOORSTEL 3%
Jonge tweeverdieners	185	910 (+725)	546 (+361)
Tweeverdienende veertigers	1385	2637 (+1252)	2133 (+784)
Gepensioneerd koppel	2185	2102 (-83)	2179 (-6)
Alleenstaande onderneemster	1436	1457 (+21)	1333 (-103)
Alleenstaande vijftiger	1163	2210 (+1047)	1785 (+622)
Alleenstaande werkloze	73	25 (-48)	15 (-58)
Tweedeverblijver	1700	1533 (-177)	1700 (0)

(uitleg over de gezinssituaties en berekeningswijze onderaan dit artikel)

De grootste pechvogels zijn de gezinnen met een groot inkomen (de tweeverdieners en de alleenstaande vijftiger) met meerbelastingen die vlot boven de 1000 euro kunnen gaan. De grootste gelukzak is dan weer de tweedeverblijver met villa. Die profiteert van een verlaging van de opcentiemen maar moet geen hogere APB betalen.

Merk op dat de belastinghervorming van de gemeente budgetneutraal is:

De centen die geïnd worden via de APB laten we volledig terugvloeien naar onze inwoners.

Als het niet naar de gemeente gaat, waar gaan die duizenden euro’s meerbelasting dan wel heen? Naar mensen met veel vastgoedkapitaal en weinig inkomen. Aangezien er in Koksijde veel minder gezinnen met een hoog inkomen zijn dan er woningen en gronden zijn, is de relatief kleine 10% verlaging van de opcentiemen toch een grote slokop. De inkomsten van de APB gaan dus niet naar de gemeente – een gemeenschappelijk belang – maar naar “vastgoedkapitaalkrachtige” inwoners en tweedeverblijvers. Begrijpe wie begrijpen kan.

Daarom deze oproep: laat ons voor 3% APB gaan, de gemeentebelastingen nog steeds afschaffen, maar de opcentiemen niet verlagen. Dit voorstel is gesimuleerd in de rechterkolom van bovenstaande tabel. Nog steeds betalen gezinnen met een groot belastbaar inkomen een pak meer, maar het komt toch al niet meer aan 1000 euro meerbelasting. En dat geld vloeit tenminste niet naar mensen met veel vastgoed.

Tenslotte: om aan het bedrag van de tweedeverblijfstaks (€ 1289 momenteel) te komen, heb je een gezin met bruto belastbaar inkomen van ruwweg € 120.000 nodig. Een inkomen van € 120.000 is zonder twijfel veel. Je moet al een tweeverdienend koppel met een dokter of advocaat ofzo zijn. Maar het is niet ongezien, zeker in een rijke gemeente als Koksijde. 3% APB is bijgevolg een evenwaardige tegenhanger van de bestaande tweedeverblijfstaks.

Details van simulatie

De gezinssituaties kregen elk een geschat (gezamenlijk) bruto belastbaar inkomen (BBI) waarvan forfaitaire beroepskosten zijn afgetrokken en een kadstraal inkomen is bijgeteld. Op het BBI werd dan de totale federale+gewestelijke belasting berekend, en daarop dan de relevante APB. De schatting van het BBI is op basis van het mediaan maandloon uit 2022, dat na aanpassing voor inflatie ongeveer 4250 euro is, het mediaan pensioen, en de werkloosheidsuitkeringen. Ik ga ervan uit dat jongere werkenden minder verdienen dan oudere. Sommige gezinssituaties hebben ook een aantal kinderen ten laste en bezitten één of twee huizen (die de gemeentelijke opcentiemen en het kadastraal inkomen bepalen).

Bovenstaande gezinssituaties werden zo in meer detail uitgewerkt:

– een tweeverdienend jong koppel met 1 kind dat huurt, BBI € 70.000
– een tweeverdienend koppel veertigers met 2 kinderen en hun eigen huis, BBI € 100.000
– een gepensioneerd koppel met eigen huis en een tweede verblijf in Koksijde, BBI € 40.000
– een alleenstaande onderneemster met eigen huis die zichzelf een relatief bescheiden bedrag per maand uitkeert, BBI € 40.000
– een alleenstaande vijftiger met eigen huis, BBI van € 70.000 (deze mens heeft duidelijk een mooie carrière gemaakt)
– een alleenstaande werkloze die huurt, BBI € 17.000
– een tweedeverblijver met villa in Koksijde, BBI niet van toepassing

De volledig uitgesplitste berekening is terug te vinden in deze tabellen. Vraag gerust uitleg over de berekeningswijze via het contactformulier.

(hieronder een update na de gemeenteraad van 15 december 2025)

Foute claim van burgemeester Loones

Op de gemeenteraad van 15 december 2025 (videotijdstip 42:03) maakte burgemeester Loones de volgende claim:

Die maatregel [het afschaffen van de gemeentebelasting] alleen al zorgt ervoor dat de meerderheid van onze inwoners goedkoper af zullen zijn met APB dan zonder APB. Dus meer dan de helft van onze inwoners gaan minder betalen door dat te doen. En dat is geen creatieve rekenkunde.

Helaas is dit inderdaad geen creatieve rekenkunde, het is gewoon onzin. Om als alleenstaande minder dan € 163 (de gemeentebelasting) in 5% APB te betalen, mag je hoogstens € 22.000 verdienen. Dit is vér onder de mediaan van de inkomsten van de inwoners van Koksijde, wat een paar zinnen later door de burgemeester als € 35.000 wordt gegeven. Het ligt eerder in de buurt van het inkomen voor de werkloze in bovenstaande tabel.

Daarnaast is een mediaaninkomen voor een mediaan individu, maar geldt de gemeentebelasting per gezin. Als je twee mensen hebt in een gezin, is de kans groot dat ze élk het mediaaninkomen verdienen – dit is wat een statistische mediaan nu eenmaal impliceert. Merk op dat de jonge tweeverdieners in bovenstaande tabel elk apart inderdaad ongeveer dit mediaaninkomen verdienen. Samen betalen ze dan een APB van € 910, vér boven de gemeentebelasting van € 185 voor een gezin.

Burgemeester, het zou u sieren om bovenstaande claim recht te zetten: de meerderheid van de bewoners van Koksijde zal veel meer betalen met 5% APB dan ze aan gemeentebelasting betaald zouden hebben. Zelfs met 3% APB was bovenstaande claim niet houdbaar, maar we komen tenminste in de buurt…